Skammhent
- Annað getum ekki að sinni
Skammhent, frumhent
Rímur af Hænsna-Þóri — 5. ríma, vísur 71 — 74
Annað getum ekki’ að sinni
yður nýrra sagt:
en Blund-Ketil brenndan inni,
og ból í ösku lagt.
Hver nam valda verki hroða
vandlega spyr hann að;
en Þorvald og Arngrím goða
aftur Trefill kvað.
Þessir unnu verkið versta
víst í fyrri nátt.
Ei lét Gunnar á sér festa
og um það ræddi fátt.
Laufa runnar lögðust niður
lúnir þiggja ró.
Árla Gunnar bregða biður
blundi rekka þó.
Vísur: Sveinn Sölvason
Kvæðamaður: Kjartan Ólafsson (kenndi og kvað)
Stemma: Úr Árnessýslu
+ Vör þó mæti kaldra kossa
Skammhent, hringhent
Vör þó mæti kaldra kossa
koma bæturnar;
Ægir lætur hægt mér hossa
heimasæturnar.
Gesti fögnuð hrannir halda
hér á lögninni.
Kynjamögn, er veðrum valda,
vaka í þögninni.
Röng og bendur skálda í skyndi
skarpa hendingu;
dulin hendi veifar vindi
vog og lendingu.
Brims af sogum blönduð þræta
byltir vogunum.
Siglur boga bentar mæta
bylja togunum.
Vísur: Valdimar K. Benónýsson
Kvæðamaður: Þuríður Friðriksdóttir (Ingþór Sigurbjörnsson kenndi)
Stemma: Úr Húnavatnssýlsu. Valdimar K. Benónýsson
+ Fokkubanda-fák ég vendi
Skammhent, hringhent
Fokkubanda-fák ég vendi
fram að grandanum. —
Stjórnarvandinn hæfir hendi,
höndin andanum.
Dreg ég tröf að hæstu húnum,
herði á kröfunum.
Drekahöfuð byltir brúnum
brims í köfunum.
Fann ég stoð að farmanns reglum,
firrtur voðanum;
fleytti gnoð með fullum seglum
fram hjá boðanum.
Lífs til stranda ljóst ég kenndi
leið úr vandanum.
Bar mig andi í Herrans hendi
heim frá grandanum.
Vísur: Valdimar K. Benónýsson
Kvæðamaður: Þuríður Friðriksdóttir (kenndi og kvað)
Stemma: Úr Húnavatnssýslu. Valdimar K. Benónýsson
+ Hvað er synd hjá seggja grúa
Skammhent
Í skemmtiferð Iðunnar 1958
Hvað er synd hjá seggja grúa
sögð af blindum heim?
Hún er yndi, ég vil hlúa
enn að myndum þeim.
Vísa: Jóhann Garðar Jóhannsson
Kvæðamaður: Ragnheiður Magnúsdóttir
Stemma: Helga Þórðardóttir
+ Þá skal tjá frá Þingeyingum
Skammhent
Alþingisrímur — Upphaf 13. rímu
Þá skal tjá frá Þingeyingum,
þá var dauft og hljótt,
drúpti Bensa dáinn kringum
dauðans kalda nótt.
Þá var allur „eldur dauður“
eftir voða-skell,
þegar Bensi hart á hauður
hinsta sinni féll.
Yfir sig þeir ákaft jusu
ösku og fóru í sekk;
þá í augun illa gusu
æðimargur fékk.
Vísur: Úr Alþingisrímum
Kvæðamaður: Ragnheiður Magnúsdóttir
Stemma: Úr Skaftafellssýslu
+ Blóðgum klafa læst í langa
Skammhent, hringhent
Mansöngur
Blóðgum klafa læst, í langa
lest á grafarslóð,
ríms á hafið hélt til fanga
höfuðstafaþjóð.
Köld og ber, að kæfðum ekka,
kafin frerasnæ,
bar hún sér á borð að drekka
Báleygs kerasæ.
Glöð og snotur gamla bagan
gull í brotum var.
Heim í kotið hetjusagan
hljóm úr sloti bar.
Myrkrið hneig að stafni og stéttum,
stormur geigvænn hvein,
en Hnitbergsveigar hrundu létt um
hrifineygan svein.
Hvílíkt yndi anda fleygum
af þeim lindum veitt:
rímið sindrar, rósasveigum
rist, og myndum skreytt.
— Aldarslagur annar sunginn
er, og dagur nýr. —
Hvað skal sagan hljómi slungin,
hvað skal bragur dýr?
Glæpabræður grafa og slæða
gullsins væðum í.
— List og fræði fagurkvæða
ferst í æði því.
Tungustamir stáli gjalla
steðji og hamar þar.
— Öldur ramar ennþá falla
„of et sama far“.
Mútur bjóðast, böðlar tryllast,
blása í glóðina.
— Ert þú þjóð mín ekki að villast
út í móðuna?
Grimmur heimur hlær og lokkar
heiðarfeiminn álf.
En hver mun geyma arfinn okkar
ef við gleymum sjálf?
Blikur sverða blóðgar lýsa
brattan ferða stig.
Bylgjuherðar háar rísa —
Hvað mun verða um þig?
*
Þjóðir eyðast, svipur sagnar
sést um skeið og dvín.
Gleymskan breiðir bleikrar þagnar
blæju á leiðin sín.
Þegar endist ei né hrökkur
annáls bending nein
seinast stendur reifð í rökkur
rímuð hending ein
eins og raf í djúpsins dróma,
— dylst í kafinu.
Og það stafar undraljóma
upp úr hafinu.
Vísur: Guðmundur Böðvarsson
Kvæðamaður: Jóhann Garðar Jóhannsson
Stemma: Jóhann Garðar Jóhannsson
+ Þrautir allar þurftir líða
Skammhent, hringhent
Herdísarvíkur-Surtla
Þrautir allar þurftir líða
þar á fjallinu.
Þú ert fallin, hlaust að hlýða
heljarkallinu.
Oft var hart í útlegðinni,
angrið margt þá slær.
Þjóðarhjarta er því í minni
þessi svarta ær.
Vítt um svæðið valdið nauða
völdum ræður enn.
Hana af bræði hröktu í dauða
hundar bæði og menn.
Þú í blóði þínu liggur,
— þér ég óðinn syng. —
Skyttan góða þegar þiggur
þráðan blóðpening.
Miskunn skeikar, minnkar fremdin,
mannúð reikul er. —
Sauðfjárveikivarnarnefndin
víða hreykir sér.
Morðið arma upp til fjalla
eykur harmana.
Surtla jarmar uppá alla
ólánsgarmana.
Vísur: Gísli Ólafsson
Kvæðamaður: Flosi Bjarnason
Stemma: Bjarni Jónsson frá Akranesi
+Náði elli bríkin bolla
Skammhent, hringhent, síðbaksniðhent
Náði elli bríkin bolla,
bjó til vellu sull.
Þórunn féll og þá var kolla
þung af gelli full.
Vísa: Eftir óþekktan höfund
Kvæðamaður: Margrét Hjálmarsdóttir
Stemma: Jóhann Jóhannsson